หลายต่อหลายงานวิจัยบอกว่า “ความมั่นใจ” จะพาเราไปสู่ความสำเร็จ เลยมีคนจำนวนมากที่แอบทำท่าซูเปอร์แมน (มือเท้าเอวและเชิดอกอย่างมั่นใจ) ก่อนการพรีเซนต์ครั้งสำคัญ และคนจำนวนมากที่ส่องกระจกแล้วพูดว่า “เราทำได้” ตั้งแต่เช้า
แต่พอทำงานไปสักพัก เราจะพบว่าเท่านี้มันไม่พอ!
ทั้งงานจำนวนมากที่ถาโถมใส่ เดดไลน์และฟีดแบ็กที่ฟังแล้วไม่รื่นหูจากลูกค้า ทำให้เราเครียดและกดดันจนความมั่นใจที่สร้างมาหายไปในพริบตา เราทำงานด้วยความรู้สึกกังวลราวกับว่าหายนะกำลังจะมาถึง แถมยังรู้สึกท่วมท้นเพราะควบคุมอะไรไม่ได้อีกด้วย
บทความนี้จะพาไปหาคำตอบว่า จะทำอย่างไรให้เรากลับมารู้สึกว่า “ควบคุม” งานตรงหน้าได้และ “เชื่อมั่นในตัวเอง” อีกครั้ง ผ่านหลักการที่นำไปปรับใช้ได้จริงอย่าง “วงกลมของโซโร”
แต่ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจกันสักนิดว่า.. ความเชื่อมั่นในตนเองสำคัญกับความสำเร็จของชีวิตอย่างไร?
เชื่อมั่นในตนเองนั้นมีประโยชน์อย่างไร
หากเราเชื่อมั่นว่าโชคชะตาเป็นคนกำหนดทุกสิ่ง เราคงจะท้อถอยและไม่คิดสู้เมื่อเจอปัญหาโถมเข้ามา ในทางตรงกันข้าม การเชื่อมั่นว่าเราเป็นผู้คุมชะตาชีวิตตนเองและเชื่อว่าการกระทำของเรานั้นสำคัญ เราจะหาทางรับมือเมื่อเจออุปสรรค ทุ่มเทแก้ปัญหา จนประสบความสำเร็จในที่สุด
ผลการศึกษาจาก National Study of the Changing Workforce ในปี 2002 ได้ศึกษาพนักงานเกือบ 3,000 คนและพบว่า ยิ่งพนักงานเหล่านี้เชื่อว่าตัวเอง “เอาอยู่” ในเรื่องงานมากเท่าไร พวกเขายิ่งรู้สึกพึงพอใจกับทุกๆ ด้านในชีวิตมากขึ้นเท่านั้น แถมพวกเขายังเครียดน้อยกว่าอีกด้วย
เท่านั้นยังไม่พอ ความเชื่อมั่นในตนเองยังส่งผลดีต่อร่างกาย เพราะเราจะเครียดน้อยลงและมีสุขภาพที่ดีขึ้น ในทางตรงกันข้าม ความเครียดก็ส่งผลเสียไม่น้อยเลยเช่นกัน งานวิจัยหนึ่งที่ศึกษาพนักงานกว่า 7,400 คนพบว่า พนักงานที่รู้สึกกดดันและไม่สามารถควบคุมเรื่องงานได้ มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคหลอดเลือดในหัวใจกว่า 50% เลยทีเดียว
จะเห็นได้ว่าเราจะควบคุมงานได้ดีแค่ไหนไม่สำคัญเท่าเรา “เชื่อมั่น” ว่าตัวเองรับมือไหวหรือเปล่า
แต่การเชื่อมั่นในตัวเองยากกว่าที่คิด
แน่นอนว่าพอเอาเข้าจริงแล้วๆ การเชื่อมั่นว่าเราเอาอยู่ไม่ได้ง่ายอย่างที่คิด ถ้าเจองาน ปัญหา ความเครียดและความกดดันโถมเข้ามาพร้อมๆ กัน ไม่ว่าจะเป็นใครก็อดนึกไม่ได้ว่า “ฉันตายแน่ๆ” และสูญเสียการควบคุมแทบจะทันที
ที่เป็นอย่างนั้นเพราะเมื่อเราเจอความเครียด สัญชาตญาณในการเอาตัวรอดที่มีมาตั้งแต่ยุคบรรพบุรุษ ที่คอยบอกเราว่า “จะสู้หรือหนี” (Flight or Fight) จะเริ่มทำงานโดยอัตโนมัติ จากตอนแรกที่คิดว่าเอาอยู่และทำอะไรแบบ “คิดก่อนทำ” กลายมาเป็นความไม่เชื่อว่าเราจะรับมือไหว และยั้งคิดจน “ทำก่อนคิด” นั่นเอง
การควบคุมนำไปสู่ความสำเร็จแต่เราก็สูญเสียมันได้ง่ายๆ แล้วถ้าอยากฝึกให้เรารับมือกับความเครียดได้ดีและไม่ให้สูญเสียการควบคุมล่ะ ต้องทำอย่างไร
รู้จักกับวงกลมของ Zorro
ในยุคที่มีหนังฮีโร่เยอะเช่นยุคนี้ เราเห็นแต่ตัวละครที่เก่งกาจ ทั้งการต่อสู้ การวางกลยุทธ์ และไม่เคยพ่ายแพ้ต่อตัวร้าย หลายตัวละครเกิดมาพร้อมกับพลังวิเศษและเรี่ยวแรงมหาศาล แต่ก็มีบ้างที่หลายๆ ตัวละครต้องฝึกฝนนานหลายปีกว่าจะเก่งกาจพอ
“โซโร” ฮีโร่จากภาพยนตร์ The Mask Of Zorro ในปี 1998 ก็คือหนึ่งในนั้น
ในการฝึกของโซโรนั้นเริ่มจากการต่อสู้ภายในวงกลมเล็กๆ โดยเขาจะออกจากวงกลมนี้ไม่ได้เลยจนกว่าจะทำทุกอย่างได้อย่างคล่องแคล่วภายในวงกลม เมื่อเขาทำสำเร็จแล้วจึงขยับไปฝึกทักษะที่ยากกว่า จนกลายเป็นฮีโร่ที่เก่งกาจได้ในที่สุด
การเอาชนะวงกลมแรกได้ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการกลายเป็นฮีโร่ในตำนาน
นำหลักการวงกลมของโซโรมาปรับใช้
Shawn Achor ผู้เขียนหนังสือ “ความสุขกับความสำเร็จอะไรเกิดก่อนกัน” ได้นำหลักการวงกลมโซโรมาปรับใช้ โดยได้แบ่งวงกลมแห่งการฝึกควบคุมความเชื่อมั่นในตัวเองเป็น 3 วงด้วยกัน
วงแรกที่เราต้องผ่านไปให้ได้คือ “การรู้เท่าทันตัวเอง” เขาเชื่อว่ามนุษย์เราที่ตกอยู่ในอารมณ์เชิงลบจะไม่สามารถก้าวไปต่อได้ ปัญหาที่อยู่ตรงหน้าจะไม่ถูกแก้เพราะเรามัวแต่เครียดหรือกลัว ดังนั้นเราต้องรู้จักยอมรับความรู้สึกเหล่านั้น และถ่ายทอดมันออกมาเป็นคำพูดหรือตัวหนังสือให้ได้เสียก่อน
วงกลมที่ 2 คือ เราต้องตระหนักให้ได้ว่า “เราควบคุมอะไรได้” และ “เราไม่สามารถควบคุมอะไรได้” เมื่อแบ่งแยกเป็น 2 ประเภทนี้แล้ว เราจะเห็นว่าปัญหาไหนเราจัดการได้ก่อน หรือก้าวต่อไปเราควรทำอะไร
วงกลมที่ 3 คือ “ตั้งเป้าหมายเล็กๆ ที่เราทำได้อย่างรวดเร็ว” การทำอะไรบางอย่างสำเร็จ (แม้จะเล็กน้อย) แต่เราก็ได้ความมั่นใจเพิ่มมาทีละนิด ดังนั้นการจัดการปัญหาเล็กๆ ที่เราทำได้ก็เหมือนการขยายอาณาเขตของวงกลมแห่งความมั่นใจนั่นเอง
และในท้ายที่สุดเมื่อเราทวงคืนความมั่นใจได้แล้ว ไม่ว่าปัญหาจะเล็กหรือใหญ่เราก็จัดการได้ทั้งนั้น
ความสำเร็จไม่ได้มาจากการมุ่งมั่นตั้งใจทำงานอย่างเดียว แต่มันมีปัจจัยอื่นอย่างการรักษาสภาพจิตใจให้ดีและการรักษา “ความเชื่อมั่นในตัวเอง” ดังนั้นนอกจากจะฝึกทักษะในการทำงานแล้ว หันมาฝึกการรับมือกับอารมณ์ลบ รักษาเชื่อมั่นในตัวเอง และรักษาความรู้สึกที่ว่าเราควบคุมได้แบบวงกลมโซโรสอนบ้าง เพียงเท่านี้ความสำเร็จในทุกๆ ด้านของชีวิตก็อยู่ในมือของเราแล้ว
อ้างอิง
หนังสือความสุขกับความสำเร็จอะไรเกิดก่อนกัน
#worklife
#missiontothemoon
#misssiontothemoonpodcast
