มีคนเคยกล่าวไว้ว่า การเรียนรู้ที่ดีที่สุดคือการออกไปใช้ชีวิต ประสบพบเจอเหตุการณ์ต่างๆ ด้วยตนเอง
ปฏิเสธไม่ได้ว่าความรู้เป็นสิ่งที่ทำให้เราโดดเด่นและทำให้เรามีโอกาสหลายๆ ด้านมากกว่าผู้อื่น แต่ความรู้จากตำราก็ไม่สามารถช่วยเราได้เสมอไป เพราะบางครั้ง มนุษย์ก็ไม่ได้ใช้ความรู้ตัดสินใจเรื่องต่างๆ แต่กลับใช้ประสบการณ์หรือสัญชาตญาณ ที่ทำให้เขารู้สึกว่าปลอดภัยและเหมาะสมกว่า
ยกตัวอย่างเช่น การสัมภาษณ์งาน นายจ้างอาจไม่จำเป็นต้องพิจารณาความรู้ของผู้สมัครเพียงอย่างเดียว แต่ยังพิจารณาประสบการณ์ที่ผ่านมา เช่นเดียวกับการเลือกคู่ครองของมนุษย์ที่มักจะใช้ความรู้สึกและประสบการณ์มากกว่าเหตุผล หรือผลลัพธ์สองบวกสองที่เราไม่จำเป็นต้องนึกนานสองนานเหมือนตอนเด็กๆ อีกต่อไป เพราะมันได้กลายเป็นประสบการณ์และความคุ้นเคยไปเสียแล้ว
จะเห็นได้ว่าการเรียนรู้ผ่านการประสบพบเจอเหตุการณ์ด้วยตัวเองนั้นก็สำคัญไม่แพ้การเรียนรู้จากในตำราเช่นกัน
ทว่าเราไม่จำเป็นต้องผ่านทุกประสบการณ์ชีวิตเพื่อเรียนรู้ก็ได้ เพราะเราสามารถเรียนรู้จากประสบการณ์ของผู้อื่นได้เช่นกัน โดยบทความนี้ได้หยิบยก 6 บทเรียนจากดาไลลามะ ซึ่งท่านผู้นี้นับเป็นผู้นำสูงสุดของชาวทิเบต ที่ได้ให้ข้อคิดชีวิตและสร้างคุณประโยชน์ให้กับผู้คนมากมาย
1. จงเป็นที่พักพิงให้กับคนที่เรารัก แทนที่จะครอบครองพวกเขา
เมื่อเราต้องทำตามความฝัน คนที่เรารักต่างเป็นห่วงและไม่อยากให้เราพบกับความผิดพลาด แต่สำหรับตัวเราเองเราคิดเพียงแค่อยากทำตามความฝันที่ตั้งไว้ อยากไปในที่ที่อยากไป อยากทำในสิ่งที่ไม่เคยทำมาก่อนในชีวิต และเราก็หวังว่าเมื่อเราหันหลังกลับมามองเส้นทางที่จากมา คนที่เรารักและรักเรายังคงให้กำลังใจอยู่เสมอ
ดอกไม้จะเปล่งประกายก็ต่อเมื่อมันแต่งแต้มสีสันอยู่บนต้น ไม่ใช่การเด็ดทำลาย
เราปลูกต้นไม้เพื่อให้มันเติบโต แผ่กิ่งก้านสาขา มีรากที่แข็งแรง ไม่ใช่เลี้ยงให้มันเติบโตอยู่ในกระถาง
เช่นกัน การครอบครองคนที่เรารักไม่ให้เขาไปทำตามความฝันในวันนี้ ก็เหมือนเป็นการปิดกั้นอนาคตของพวกเขา เพราะฉะนั้นจงให้ “ปีก” ให้เขาได้โบยบิน และเมื่อถึงเวลา ถ้าเราสำคัญสำหรับเขา เขาจะกลับมาแน่นอน
2. ทุกความสำเร็จต้องใช้ความพยายาม เวลา และความอดทน
เราทุกคนเมื่อเกิดมาต่างมีต้นทุนชีวิตที่แตกต่างกัน นั่นทำให้คนส่วนใหญ่มักทอดถอนใจ รู้สึกว่าตัวเองไม่คู่ควร “ไม่กล้าฝัน” และละทิ้งเป้าหมายไปง่ายๆ
ยิ่งไปกว่านั้น เมื่อเราเสพข้อมูลความสำเร็จของเหล่าคนดังผ่านโลกออนไลน์ เราเห็นเพียงเบื้องหน้าของความสำเร็จ เราจึงคิดว่าความสำเร็จนั้นได้มาอย่างง่ายดาย แต่ความจริงแล้ว ความสำเร็จแต่ละครั้งต้องแลกมาด้วยความพยายาม ความอดทน ซึ่งต้องใช้เวลาเป็นเครื่องพิสูจน์ เพราะกรุงโรมไม่ได้ใช้เวลาสร้างเพียงหนึ่งวัน ดังนั้น ความสำเร็จที่เกิดจากความพยายามช่วงสั้นๆ จึงไม่มีอยู่จริง
และที่สำคัญขอให้เราจำไว้ว่าความสำเร็จนั้นไม่ได้ขึ้นอยู่กับว่า “เราเป็นใคร” แต่ขึ้นอยู่กับว่า “เรามองตัวเองอย่างไร” ดังที่ดาไลลามะได้กล่าวไว้ว่า “ไม่ว่าจะเป็นใคร เราทุกคนสามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงให้กับโลกได้เสมอ”
3. เราไม่สามารถครอบครองทุกอย่างได้
เป็นเรื่องจริงที่ว่ามนุษย์เราไม่สามารถครอบครองทุกสิ่งทุกอย่างบนโลกนี้ได้
ยิ่งไปกว่านั้น เวลาที่เราสามารถครอบครองสิ่งสิ่งนั้นก็ไม่จีรังยั่งยืน บางอย่างอาจจะอยู่กับเราเพียงชั่วครู่ บางอย่างอาจจะเป็นเจ้าของมันได้นาน แต่สุดท้ายไม่มีใครสามารถเป็นเจ้าของและกอดมันไว้ได้ตลอดไป
ดาไลลามะกล่าวไว้กว่า “บางที การไม่ได้ครอบครองในสิ่งที่ตนเองต้องการอาจเป็นความสุขอย่างหนึ่ง” เพราะชีวิตไม่จำเป็นต้องยึดติดกับวัตถุเกินไป การมีความสุขกับสิ่งที่มีอยู่ อยู่กับปัจจุบันอาจทำให้เรามีความสุขได้ง่ายและยั่งยืนกว่า
4. การแบ่งปันทำให้เราจิตใจดีขึ้น
อย่างที่เรารู้กันว่าคำสอนของทุกศาสนาสอนให้มนุษย์เป็นคนดี มีเมตตาต่อกัน
และการแบ่งปันสิ่งของ เงินทอง หรือความรู้ก็นับเป็นหนึ่งในคำสอนที่ขัดเกลาจิตใจมนุษย์
แม้ว่าการแบ่งปันนั้นจะไม่มากมายนัก แต่มันเป็นวิธีที่จะทำให้เราได้มีโอกาส “ให้” ซึ่งนำไปสู่การปล่อยวาง ทำให้เรามีความเห็นอกเห็นใจต่อผู้อื่นและมีจิตใจที่ดีขึ้น
5. อย่ารอให้ความสุขมาหา แต่จงวิ่งไปหาความสุขเอง
ดาไลลามะกล่าวไว้ว่า “ความสุขไม่ได้วิ่งมาหาเรา แต่เป็นเราที่ต้องตามหาและลงมือทำ เพื่อปูทางไปสู่เส้นทางแห่งความสุข”
เรามักรอคอยโอกาส รอคอยสิ่งที่ดีๆ เข้ามาในชีวิตในเวลาที่เหมาะสม ทว่า เราต่างหากที่ต้องเป็นผู้ไขว่คว้าความสุขเหล่านี้ เพราะการมุ่งไปสู่ความสุขนั้นง่ายดายและยั่งยืนมากกว่าที่เราคิด
หลายคนคงสงสัยว่า การไขว่คว้าหาความสุขง่ายจริงหรือ และเราสามารถกอดความสุขให้อยู่กับตัวเองได้นานแค่ไหน ความจริงแล้ว ความสุขนั้นเป็นสิ่งที่เรียบง่ายและอยู่ใกล้ตัวมากกว่าที่คิด ขอเพียงเราไขว่คว้าสิ่งที่นำพาเราไปสู่สิ่งดีๆ อย่างการพัฒนาตนเอง ทั้งด้านร่างกายและจิตใจ การมีจิตใจที่เข้มแข็ง การคลุกคลีกับธรรมชาติและศิลปะเพื่อให้จิตใจสงบ
นอกจากนี้ เรายังสามารถปล่อยสิ่งที่บั่นทอนชีวิต อย่างการคิดมากเกินไป ไม่กระตือรือร้น ไม่มีสมาธิจดจ่อกับสิ่งต่างๆ อันเนื่องมาจากอารมณ์ที่ขุ่นมัว เมื่อเราปล่อยและไขว่คว้าสิ่งที่ถูกต้อง นั่นก็เท่ากับในขณะที่เราตัดสิ่งที่ไม่ดีออกไปในชีวิต เราจะค่อยๆ ซึมซับสิ่งดีๆ เข้ามาโดยไม่รู้ตัว ซึ่งความสุขที่เราสร้างเองเหล่านี้จะปูทางไปสู่ความสุขที่มั่นคงและไม่มีที่สิ้นสุด
6. บทเรียนที่ดีที่สุดอาจมาจากคนที่เราไม่ชอบ
เราทุกคนต่างอยากหนีห่างคนที่เราไม่ถูกชะตา ไม่อยากข้องแวะกับคนที่เราไม่ชอบ ทว่า ในบางสถานการณ์ที่แม้เรายากจะหลบเลี่ยง เราจำเป็นต้องรับมือกับคนคนนั้นและรับมือกับอารมณ์ลบๆ ที่เกิดขึ้นจากตัวเราเองอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
แต่ถ้ามองอีกมุมหนึ่ง การรับมือกับคนที่เราไม่ชอบจะเป็นบทเรียนที่ทำให้เราเติบโตขึ้น เพราะการเผชิญเหตุการณ์เหล่านี้จะสอนให้เราแข็งแกร่ง มีความอดทน และกลายเป็นคนที่เข้าใจผู้อื่นมากขึ้น สำหรับใครที่ต้องข้องแวะกับคนที่ไม่ชอบอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ให้ลองคิดว่าเรากำลังฝึกความแข็งแกร่งของตัวเองอยู่ วิธีนี้อาจทำให้เรารู้สึกหงุดหงิดน้อยลงก็ได้นะ
6 บทเรียนของดาไลลามะที่กล่าวมาข้างต้นทำให้เราเห็นว่าประสบการณ์ทำให้เรามีชีวิตที่ดีขึ้น ทำให้เราเติบโต อีกทั้งทำให้ชีวิตมีความหมายมากกว่าที่เป็นอยู่ และไม่ว่าประสบการณ์ชีวิตจะยิ่งใหญ่หรือเล็กน้อยก็ตาม มันจะเป็นจุดเริ่มต้นที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงชีวิตของเราในอีกสิบปีข้างหน้า ยี่สิบปีข้างหน้า หรือตลอดชีวิต
แปลและเรียบเรียง
– Dalai Lama: 6 Hard Pills To Swallow in Life That Will Make You Stronger: Noorain Ali, Medium – https://bit.ly/3A5qNTx
#missiontothemoon
#missiontothemoonpodcast
#inspiration
