Fun

ถ้าตอนที่ผมใกล้จะจากโลกนี้ไปแล้วมีคนถามผมว่า “ช่วงเวลาที่สนุกที่สุด รู้สึกถึงชีวิตได้มากที่สุดคือตอนไหน?” ผมคงนึกถึงเช้าวันอาทิตย์ที่หาดแพนซีที่ภูเก็ต หาดแห่งนี้เงียบสงบครับ เพราะมีโรงแรมแค่สองโรงแรม วันนั้นเป็นวันอาทิตย์ที่ผมได้ลงมาเล่นทะเลกับลูกสาวคนโตตอนที่เขายังอายุ 11 ขวบ

เราอยู่ในทะเลตั้งแต่เช้าจนถึงบ่าย เรียกว่าอยู่ในทะเลหรือแถวๆ ชายหาด 4-5 ชั่วโมงเลย ซึ่งเป็นอะไรที่ผมไม่เคยทำมาก่อน ตลอดเวลานั้นไม่มีความคิดเรื่องงาน ไม่มี Notification ไม่มีมือถือ ไม่มีอะไรที่ต้องกังวล

มันคือความทรงจำที่จะอยู่กับผมตลอดไป แล้วทำไมถึงเป็นแบบนั้น? ก็อาจจะต้องบอกว่าเพราะนี่คือชีวิต ชีวิตที่มี “ชีวิตชีวา” จริง

เรื่องนี้ทำให้ผมนึกถึง TED Talk ของ Catherine Price ที่บอกว่าเราควรต้องมีชีวิตที่สนุกมากขึ้น เพราะชีวิตเราทุกวันนี้เต็มไปด้วยความเหนื่อยล้าและอิดโรย และอาจจะพูดได้ว่าชีวิตเราเต็มไปด้วยความสนุกแบบจอมปลอม ที่เราคิดเอาเองว่ามันเป็นเรื่องสนุกแต่จริงๆ แล้วไม่ใช่

ถ้าถามว่าความสนุกของเราคืออะไร หลายครั้งเรามักอธิบายคำนี้ด้วยสิ่งที่เราทำเมื่อเราว่าง เช่น ดู โซเชียลมีเดียหรือดูซีรีส์ต่างๆ ซึ่งเอาจริงๆ แล้วมันน่าจะเรียกว่าเป็นการทำเพื่อฆ่าเวลามากกว่า ดังนั้นความสนุกจริงๆ มันต้องมีความหมายอื่น

Catherine บอกว่าแท้จริงแล้วเวลาเราให้คนทั่วไปเล่าถึงความสนุก พวกเขาจะเล่าถึงความทรงจำที่สนุกสนานและมีค่าที่สุดของชีวิตพวกเขา ซึ่งมันไม่ใช่เรื่องเบาสมอง หรือเรื่องที่สนุกแบบเด็กๆ และไม่ใช่เรื่องไร้สาระ แต่ตรงกันข้ามมันคือพลังของชีวิตเลยก็ว่าได้

ดังนั้นแม้จะฟังดูประหลาดสักหน่อย แต่ผมคิดว่าเราอาจจะต้องมานิยามคำว่า “ชีวิตที่สนุก” กันใหม่ เพราะความสนุกเท่ากับชีวิตที่เต็มไปด้วยชีวิตชีวานั้นเอง เพื่อให้เห็นภาพ Catherine ถามลูกสาววัย 5 ขวบของเธอว่า ถ้าความสนุกมีสี สีของความสนุกคืออะไร เธอตอบว่า “แสงแดด”

ถ้าหากเราจะบอกว่านิยามของความสนุกของคนทั่วไปอาจจะหลากหลาย แต่ถ้าจะให้สรุปออกมาเป็นหัวข้อใหญ่มันจะมีอยู่ 3 ประเด็นด้วยกันคือ Playfulness, Connection และ Flow

Playfulness ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงการละเล่น หรือการเล่นเกมอะไรทำนองนี้ แต่มันหมายถึงความรู้สึกแบบสบายๆ ไม่ได้คิดว่าทำอะไรแล้วต้องสมบูรณ์แบบ สามารถทำอะไรที่นอกกรอบได้ เมื่อเราสนุก เราจะถอดหัวโขน ลดเกราะป้องกันลง และที่สำคัญที่สุดคือเราจะไม่จริงจังกับตัวเองจนมากเกินไป นั่นคือความหมายของ Playfulness

ส่วน Connection คือความรู้สึกของการมีประสบการณ์พิเศษร่วมกัน เหมือนกับประสบการณ์ที่ผมมีกับลูกสาวในวันนั้นที่ภูเก็ตนั่นแหละครับ จริงอยู่ว่าบางทีเราสามารถสนุกคนเดียวได้ แต่ถ้าเราได้คุยกับคนส่วนใหญ่ถึงความทรงจำที่มีค่าและสนุก ก็มักจะมีบุคคลอื่นเข้ามาเกี่ยวข้องด้วยเสมอ และนั้นเป็นจริงแม้กระทั่งกับคนที่เป็น Introvert

ส่วนสถานะ Flow นี่สำคัญมากเช่นกัน เพราะมันคือการที่เราอยู่กับโมเมนต์นั้นๆ หรือจะเรียกว่าอยู่กับปัจจุบันก็ได้ ซึ่งทำให้สิ่งที่เรากำลังทำอยู่ลื่นไหลและมีพลัง ผมนึกถึงตอนซ้อมดนตรีกับเพื่อนๆ ตอนเด็กๆ เรียกว่าเราอยู่ในห้องซ้อมกันได้แบบหลายๆ ชั่วโมง โดยที่ไม่เหนื่อยและไม่สนใจโลกภายนอกเลย สำหรับผมนี่หมายถึงสภาวะ Flow ครับ

เมื่อของสามอย่างนี้มาร่วมกันมันจะเกิดความมหัศจรรย์ขึ้น เราจะมีความสุข และไม่ใช่ความสุขแบบผิวเผิน แต่จะเป็นความทรงจำที่ทรงคุณค่าสำหรับเราด้วย

ในอีกแง่มุมหนึ่ง “ความสนุกเป็นพลัง” เราจะเห็นได้จากคนที่สนุกอยู่ เขาจะส่งพลังบวกออกมาให้คนรอบตัว ลองนึกถึงเวลาเราไปฟังบรรยายกับคนที่เขาบรรยายด้วยความ “สนุก” เราจะพบว่าเขาจะมีทั้งสามอย่างคือ Playfulness ต่อให้บรรยายเรื่องจริงจังก็ยังเต็มไปด้วยความสนุก

ตัวอย่างที่ดีมากของเรื่องนี้คือคอร์สของ MIT OpenCourseWare ของ Allan Adams ที่พูดเรื่อง Superposition ซึ่งเป็นเรื่องที่เข้าใจยากมาก แต่ด้วยความสามารถของอาจารย์ทำให้เรื่องนี้ออกมาสนุกมากและมันออกมาทางหน้าของอาจารย์ที่เต็มไปด้วยพลัง โดยคลิปนี้มีคนดูไปแล้วเกือบ 6 ล้านคน ซึ่งนับว่าเยอะมากสำหรับหัวข้อนี้

ตัวอย่างความคิดเห็นของคลิปนี้ก็เช่น

“Prof. Adams passion is what kept the students and audience glued”

“My goodness. If I had a teacher like this guy in high school maybe I would’ve been so inspired to work hard and go to a great university. He did a phenomenal job, hard to believe this is all live almost.”

ผมอยากให้ทุกท่านลองไปชมดูนะครับ แล้วจะเข้าใจเลยว่าความสนุกทำให้เกิดพลังได้อย่างไร

ความสนุกยังทำให้เราทำงานเป็นทีมได้ดีขึ้นอีกด้วย ยิ่งเราออกแบบการทำงานให้สนุกเท่าไร คนก็จะอยากมาทำงานมากขึ้น และในที่สุดผลงานก็จะดีขึ้นอีกด้วย

สิ่งที่สำคัญอีกเรื่องคือความสนุกยังเกี่ยวข้องกับสุขภาพของเราโดยตรงอีกด้วย เมื่อเราสนุกผ่อนคลาย เราก็จะไม่เครียด ซึ่งความเครียดเป็นหนึ่งในปัจจัยหลักที่ทำให้ทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิตของเราแย่ ดังนั้นคนที่สามารถทำให้ชีวิตสนุกได้ ก็มีแนวโน้มจะมีชีวิตที่ดีกว่าคนอื่นด้วย

แต่การที่เราจะมีความสนุกเพิ่มขึ้นในชีวิตนั้น เราต้องออกแบบความสนุกให้แทรกอยู่ในแต่ละวันให้ได้ครับ

แล้วอะไรเป็นตัวการสำคัญในการทำลายโอกาสในการสร้างความสนุกของเรา?

ถ้าถามผม ผมคิดว่าตัวการร้ายที่สุดคือ “โทรศัพท์” ครับ หรือจะว่าไปคือ “การรบกวนของโทรศัพท์” มากกว่า

จริงอยู่ที่โทรศัพท์มือถือหรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ พวกนี้มีคุณอนันต์ มันช่วยเปลี่ยนโลกเราอย่างมาก แต่คนส่วนใหญ่ใช้มันเยอะเกินไปครับ และเมื่อใช้มันเยอะเกินไป มันก็มาทำลาย Flow State ของเรานั่นเอง

เราจะมี Flow State ได้อย่างไร ถ้ามือถือเราเด้งทั้งวัน?

ผมคิดว่าความสัมพันธ์ของเรากับโทรศัพท์ ถึงจุดวิกฤติที่จะต้องมีการบริหารจัดการใหม่ให้เข้าท่ากว่านี้แล้วครับ เริ่มต้นจากการลดเวลาในการใช้โทรศัพท์ แล้วเปลี่ยนเวลานั้นมาคุยกับมนุษย์จริงๆ แทน

นอกจากนั้นแล้ว เราคงต้องพยายามแทรกความสนุกในช่วงต่างๆ ของชีวิตมากขึ้น ผมค้นพบว่าการได้ทำอะไรเองหลายอย่างเป็นความสนุกครับ เช่น การทำอาหาร เป็นต้น

การทำอาหารเป็นกิจกรรมที่ทำกันได้หลายคน นอกจากเราจะสามารถหาสูตรอาหารใหม่ๆ ที่เราไม่เคยทำมาทำด้วยกันแล้ว ระหว่างการทำอาหารมันก็อาจจะมีความผิดพลาดตลกๆ ที่เป็นความทรงจำที่ดี และท้ายที่สุดเรายังได้อาหารที่ดีต่อสุขภาพมากกว่าไปซื้อข้างนอกอีกด้วย

ท้ายที่สุดแล้วชีวิตของคนเราคือผลรวมของความทรงจำทั้งหมดของเรา ถ้าเป็นเช่นนั้นความทรงจำที่สนุกของเรานี่แหละครับ จะเป็นตัวบอกถึงว่าจริงๆ แล้วชีวิตของเรานั้นดีแค่ไหน

Randy Pausch สรุปเรื่องนี้ไว้ได้ดีมากครับ เขาบอกว่า

“I am going to keep having fun every day I have left, because there is no other way of life. You just have to decide whether you are a Tigger or an Eeyore.”

#selfdevelopment
#inspiration
#missiontothemoon
#missiontothemoonpodcast