‘Life’s greatest lessons are learned at the worst time and from the worst mistakes.’
ว่ากันว่าบทเรียนชีวิตที่ดีที่สุดนั้น เราจะเรียนรู้ได้จากความผิดพลาดอย่างมหันต์และในช่วงเวลาที่แย่ที่สุด เราเองก็เชื่อเช่นนั้น เพราะประสบการณ์ในวัยเด็กสอนเราว่า ทักษะหลายอย่าง (เช่น การว่ายน้ำและการปั่นจักรยาน) ต้องลองทำ ล้มเอง และเจ็บเองเท่านั้นถึงจะเรียนรู้ได้ ไม่ใช่แค่ฟังครูสอนหรืออ่านตำรา
แม้จะเห็นด้วยกับประโยคดังกล่าวอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่ความเป็นจริงที่น่าเศร้าคือเวลาบนโลกนี้มีจำกัด ถ้าหากจะให้ลองทำเองทุกอย่างคงเป็นไปได้ยาก
แล้วจะเรียนรู้ให้ได้มากได้อย่างไร?
การเรียนรู้จากบทเรียนของคนอื่นอาจเป็นคำตอบ บทความจาก Entrepreneuria ได้แบ่งปัน “15 กับดักชีวิต” ที่เราควรรู้ตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อเตือนให้หลายคนระวังตัว ไม่ตกหลุมกับดักเหล่านั้นและเสียเวลาไปกับมัน มาดูกันว่ามีอะไรบ้างที่ต้องระวัง
1. กับดักความสุขชั่วคราว
โซเชียลมีเดียออกแบบมาเพื่อให้คนใช้ ‘ติด’ ราวกับสารเสพติด ความสุขจากการมีคนสนใจดูสตอรี่และไลก์รูปทำให้เรายิ้มได้ และทำให้เราใช้เวลาไปกับโลกออนไลน์มากขึ้นทุกๆ วัน
แต่กว่าจะรู้ตัวว่าเราตกหลุมพราง ก็ตอนที่เรารู้สึกกังวลเมื่อคนไม่กดไลก์ รู้สึกไม่สำคัญเมื่อไม่มีใครถามตอนเล่น ‘Ask Me’ เรากังวลและไม่มีความสุขมากขึ้น เพราะรายล้อมไปด้วยคนที่หน้าตาดีกว่า ประสบความสำเร็จกว่า และมีความสุขมากกว่าบนโลกออนไลน์
ดังนั้นถอยห่างจากโซเชียลมีเดียและหาความสุขที่ดีต่อจิตใจเราจริงๆ ผ่านกิจกรรมอื่นบ้างนะ
2. กับดักความทระนงตน
หากเรามองว่าตัวเองเก่งและเหนือกว่าใคร มีความเป็นไปได้สูงว่า เราจะหยิ่งเกินที่จะขอความช่วยเหลือจากผู้อื่น หรือยอมรับว่า ‘ฉันไม่รู้เรื่องนี้’ สุดท้ายก็เป็นเราเองที่ไม่ได้เรียนรู้อะไรเลย
3. กับดักความรีบ
ในสังคมที่เต็มไปด้วยคนประสบความสำเร็จ คนจำนวนมากรู้สึกว่าตัวเอง ‘เดินช้า’ และกำลังจะตามคนรอบตัวไม่ทัน ทำให้พวกเขาทำตัว ‘ยุ่ง’ และ ‘เร่งรีบ’ อยู่ตลอดเวลา ไลฟ์สไตล์คลั่งงาน (Hustle Culture) เช่นนี้กลายมาเป็นเรื่องน่ายกย่อง
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ต้องระวังคือเราอาจจะวิ่งเร็วจนลืมสิ่งสำคัญด้านอื่นในชีวิต หรือไม่ก็เปลืองพลังกายไป โดยไม่ได้งานที่มีประสิทธิภาพกลับมา
อย่ามัวแต่รีบเร่งเพราะความกดดันจากสังคม ลองช้าดูบ้างและพิจารณาดูดีๆ ว่าอะไร ‘สำคัญ’ และอะไรที่ ‘เร่งด่วน’ จริงๆ พักดูแลตัวเองบ้าง และทำงานในเวลาที่เหมาะสม อาจทำให้เราได้ผลงานที่มีคุณภาพมากกว่าด้วยซ้ำ
4. กับดักความลังเล
การพิจารณาอย่างถี่ถ้วนเป็นเรื่องดี แต่การลังเลและไม่ตัดสินใจเสียทีอาจทำให้เราเสียทั้งเวลาและโอกาส
หากฝึกทักษะสำคัญอย่างการตัดสินใจให้เฉียบขาดได้ จะเป็นประโยชน์ต่อเรามาก เพราะชีวิตนี้เต็มไปด้วยทางแยกมากมาย และ เราต้องตัดสินใจอีกหลายต่อหลายครั้ง
5. กับดักทางลัด
ถ้ามีทางลัดในการไปสู่เส้นชัย แน่นอนว่าคนก็ต้องเลือกทางลัด เพราะมันสั้นกว่า ประหยัดเวลาและประหยัดแรงกว่า
อย่างไรก็ตาม เราอย่าลืมว่าบางเรื่องในชีวิตไม่มีทางลัด ไม่มีปาฏิหาริย์ที่จะช่วยให้เราเก่งได้ในชั่วข้ามคืน บางครั้งสิ่งเดียวที่เราทำได้ในการไปถึงเป้าหมายนั้น คือ การมีระเบียบวินัยและฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง
6. กับดักรสนิยม
เมื่อถึงจุดหนึ่งในชีวิตที่เราประสบความสำเร็จและมีทรัพย์สินมากขึ้น เราอาจเผลอใช้จ่ายไปกับของนอกกายที่ไม่ได้สำคัญ
จริงอยู่ การให้รางวัลตัวเองเป็นเรื่องสำคัญ แต่การใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือยเพียงเพื่อพิสูจน์ให้คนอื่นเห็นว่า ‘เรามีเงิน’ หรือ ‘เราประสบความสำเร็จ’ อาจส่งผลเสียต่อเราได้ในอนาคต
7. กับดักปาฏิหาริย์
“เมื่อไหร่ชีวิตของฉันจะเริ่มต้นสักที” หลายคนรอให้ปาฏิหาริย์เกิดเพื่อพลิกชีวิตให้ดีขึ้น แต่ชีวิตจริงไม่ใช่ละคร เราไม่สามารถรอให้ความสุขหรือความสำเร็จตกมาจากฟ้าได้ อย่าเสียเวลาเฝ้ารอปาฏิหาริย์ เริ่มลงมือตั้งแต่วันนี้จะดีกว่า!
8. กับดักต้นทุน
ต้นทุนจม (Sunk Cost) หมายถึงต้นทุนที่เราจ่ายไปแล้วในอดีตและเสียไปโดยยังไม่ทันได้เกิดกำไร ในแง่ของการลงทุน เราควรโฟกัสที่อนาคตว่าสิ่งที่เราลงทุนไปนั้นจะทำกำไรได้ไหม (หากดูไม่มีแนวโน้ม การขายไปในตอนนี้อาจดีกว่า) มากกว่าการโฟกัสว่าเราลงทุนไปแล้วเท่าไหร่ในอดีต
บทเรียนนี้นำไปปรับใช้กับด้านอื่นๆ ในชีวิตได้ เช่น ด้านความสัมพันธ์
หลายคนปฏิเสธที่จะออกจากความสัมพันธ์แย่ๆ เพียงเพราะ “เสียดายเวลา คบกันมาตั้ง 4-5 ปีแล้ว” โดยลืมไปว่าการไม่ยุติวันนี้ หมายถึงการอยู่ในความสัมพันธ์แย่ๆ ต่อไป
การเปลี่ยนแปลงน่ากลัว โดยเฉพาะเมื่อเราลงต้นทุนไปเยอะ แต่การอยู่ที่เดิมและไม่ยอมเปลี่ยนแปลง อาจทำให้เราเสียอะไรหลายๆ อย่างกว่าที่คิดนะ
9. กับดักผู้เคราะห์ร้าย
การมัวแต่โทษโชคชะตา หรือ โทษตัวเองว่า “ทำไมฉันโชคร้ายจัง” ไม่ได้ช่วยอะไร นอกจากจะทำให้เราท้อแท้เสียยิ่งกว่าเดิม
โลกนี้ไม่มีอะไรยุติธรรม และเรื่องบางเรื่องอยู่นอกเหนือการควบคุมของเรา สิ่งที่เราทำได้คือเลิกมองตัวเองว่าเป็นคนโชคร้ายเฉยๆ และหันมาพยายามเท่าที่เราจะทำได้ บางทีมันอาจจะสร้างความเปลี่ยนแปลงได้สักวัน และช่วยให้หลายๆ ชีวิตดีขึ้นก็ได้
10. กับดักเวลา
ตรงข้ามกับคนที่มัวแต่เร่งรีบ บางคนก็ไม่เริ่มต้นสักทีเพราะคิดว่ามีเวลาอีกเยอะ ความฝัน เป้าหมาย และความหวังถูกผัดวันประกันพรุ่งออกไปเพราะเราคิดว่า “พรุ่งนี้่ค่อยเริ่ม”
แต่เวลาเดินไปเรื่อยๆ เราอาจจะรู้ตัวอีกทีในวัย 40 ว่า เราไม่มีแรงในการทำตามฝันเช่นเดียวกับตอนที่เราอายุ 20 แล้ว
ดังนั้นใช้เวลาอันมีค่าให้คุ้มตั้งแต่วันนี้กันเถอะ
11. กับดักความคาดหวัง
การมีความหวังเป็นเรื่องดี โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่มืดมน แต่การ ‘คาดหวัง’ ให้ทุกอย่างเป็นไปตามที่เราต้องการอาจจะส่งผลเสียมากกว่าผลดี
อย่าลืมว่าการกระทำของ ‘คนอื่น’ อยู่นอกเหนือการควบคุมของเราโดยสิ้นเชิง และความสุขของเรา เราต้องเป็นคนรับผิดชอบเอง ดังนั้นเลิกผูกความสุขไว้กับคนอื่นหรือสิ่งของรอบตัวจะดีกว่า
12. กับดักการศึกษา
เมื่อหลักสูตรปริญญาจบลงและต้องเข้าสู่โลกการทำงาน หลายคนหยุดเรียนรู้เพราะคิดว่าการศึกษาจบลงในช่วงเวลาก่อนหน้านั้นไปแล้ว
ทั้งๆ ที่จริงไม่ใช่เช่นนั้น สิ่งที่เราเรียนรู้ในมหาวิทยาลัยเป็นเพียงจุดเริ่มต้น ไม่ว่าจะอายุมากขึ้นเท่าไหร่ เราก็ยังเรียนรู้ได้เสมอ ผ่านการทำงาน การท่องเที่ยว การใช้ชีวิต การพูดคุยกับผู้อื่น หรือผ่านการเรียนคอร์สต่างๆ บนโลกออนไลน์
13. กับดักหนี้
เมื่อแอปฯ ซื้อสินค้าใช้งานสะดวกขึ้น เราก็เสียเงินบ่อยขึ้น เพราะแค่นั่งอยู่บ้านกดโทรศัพท์เฉยๆ ก็ชอปปิงได้แล้ว ความสะดวกเพิ่มไปอีกขั้นเมื่อหลายแอปฯ มากับฟังก์ชัน ‘Pay Later’ ซื้อก่อน ผ่อนจ่ายทีหลังได้!
แต่การนำเงินในอนาคตมาใช้อย่างไม่ระวังนั้นเป็นเรื่องอันตรายอย่างมาก ยิ่งซื้อของง่ายขึ้นเท่าไหร่ เรายิ่งต้องพิจารณาให้มากขึ้นกว่าเดิมว่าเราต้องการสิ่งนี้จริงๆ ไหม ไม่งั้นเราอาจจะหนี้ท่วมตัวได้
14. กับดักความขาดแคลน
เคยไม่ผ่านการสัมภาษณ์งานไหม? เมื่อเห็นใครคนอื่นได้งาน เราเผลอคิดว่าไม่มีโอกาสอีกแล้ว เรามันช่างขี้แพ้ และล้มเหลวไปเสียทุกอย่าง
ทั้งๆ ที่ในความเป็นจริง การไม่ถูกเลือกไม่ได้หมายความว่าโอกาสหมดไปจากโลกใบนี้ และไม่ได้หมายความว่าเราเป็นคนไร้ความสามารถ
อย่าเพิ่งมองว่าโลกนี้มีโอกาสจำกัด เพราะนั่นจะทำให้เราอยากยอมแพ้ไปเสียก่อน เรายังมีความรู้ความสามารถเช่นเดิม และยังมีโอกาสมากมายให้เราพัฒนาตนเอง
15. กับดักการแข่งขัน
ชีวิตกลายเป็นการแข่งขันยิ่งกว่าเคย เมื่อเราเห็นความสำเร็จของคนอื่นๆ ตลอดเวลาบนโซเชียลมีเดีย หลายคนพยายามทุกวิถีทางเพื่อแข่งขันกับคนเหล่านั้น อย่างไรก็ตาม เขาก็ไม่พึงพอใจสักทีเพราะมองไปรอบๆ ทีไรก็ยังมีคนที่เหนือกว่า
หากเราอยากพึงพอใจกับสิ่งที่เป็น ก็ต้องออกจากกับดักการแข่งขันให้ได้เสียก่อน โดยการตระหนักว่า เราไม่ควรแข่งขันกับใคร นอกจากตัวเราเองในเมื่อวาน และ ความสุขกับคุณค่าของเราไม่ได้มาจาก ‘ชัยชนะ’ เสมอไป
และนี่ก็คือกับดัก 15 ข้อที่เราควรระวัง คุณผู้อ่านเคยตกอยู่ในกับดักเหล่านี้บ้างมั้ย? หรือในประสบการณ์ชีวิตนี้ เคยเผชิญกับกับดักอะไรบ้างที่นอกเหนือจากนี้? แบ่งปันกันได้ในคอมเมนต์เลยนะ
อ้างอิง
https://bit.ly/3yiO7g6
#missiontothemoon
#missiontothemoonpodcast
#inspiration
