จาก “SAW เกม..ตัด..ต่อ..ตาย” แฟรนไชส์สุดโหดขวัญใจของใครหลายๆ คน สู่ภาพยนตร์เรื่องใหม่ในจักรวาลเดียวกัน “Spiral เกมลอกอำมหิต” ภาคนี้หนังยังคงความโหดและน่าตื่นเต้นไม่แพ้ภาคก่อนๆ แถมเพิ่มความเป็นหนังสืบสวนสอบสวนให้คนดูลุ้นไปด้วย ทำเอาผู้ชมขบคิดตลอดเรื่องว่า..
ใครกันที่อยู่เบื้องหลังหน้ากาก “หัวหมู” อันน่าสยดสยอง..
ใครกันที่คอยส่ง “กล่องระทึกขวัญ” บอกใบ้ว่าใครจะ “ตาย” เป็นรายต่อไป..
ใครกันคือ “ฆาตกร” อำมหิตที่ชวนเล่น “เกมที่ต้องแลกด้วยชีวิต” เช่นนี้!
นอกจากความโหดร้ายที่พาเอาคนดูเสียวไส้และความสนุกชวนลุ้นระทึกที่มอบให้ Spiral ยังชวนคิดถึงประเด็นที่ใหญ่กว่าและเต็มไปด้วยสัญลักษณ์ (Symbols) ที่แฝงไว้ด้วยความหมาย ใครที่อ่านมาถึงตรงนี้แล้วไม่อยากพลาด! ติดตามรับชม “Spiral เกมลอกอำมหิต” กันได้แล้วตั้งแต่วันนี้ 18 พฤศจิกายน 2564 ในโรงภาพยนตร์
และสำหรับใครที่ดูแล้ว สงสัย ใคร่รู้ เรามาดูกันดีกว่าว่าสัญญะที่น่าสนใจจากในเรื่องมีอะไรบ้าง!
** Spoiler Alert! : บทความต่อจากนี้เปิดเผยเนื้อหาในภาพยนตร์ **

1. สัญลักษณ์ก้นหอย (Spiral)
สัญลักษณ์ก้นหอยเป็นหนึ่งในสัญลักษณ์เก่าแก่ที่พบเห็นได้ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะบนเปลือกหอย ในพายุหมุน หรือในน้ำวน เราจะเห็นสัญลักษณ์นี้ในหลายๆ วัฒนธรรมทั่วโลก ว่ากันว่าสัญลักษณ์ก้นหอยนี้ เป็นสัญลักษณ์โบราณอันแรกในวัฒนธรรมเซลติก (Celtic) เสียด้วยซ้ำ
โดยทั่วไป ความหมายของสัญลักษณ์ก้นหอยคือการเติบโต วิวัฒนาการ และการเกิดใหม่ แต่ในบางบริบท สัญลักษณ์นี้มักมีความข้องเกี่ยวกับผู้หญิงหรือเทพที่เป็นผู้หญิง เพราะเส้นวงกลมที่หมุนไปเรื่อยๆ ราวกับไม่มีที่สิ้นสุดนี้เอง เปรียบได้กับวงจรชีวิต การเจริญพันธุ์ และความอุดมสมบูรณ์
ส่วนใน “Spiral เกมลอกอำมหิต” สัญลักษณ์นี้มีความสำคัญอย่างมาก เพราะมีการปรากฏให้เห็นตลอดเรื่อง โดยเฉพาะในการทิ้งเบาะแสไว้ของฆาตกร จริงๆ แล้วสัญลักษณ์นี้ปรากฏใน SAW ภาคก่อนๆ มาแล้วบนใบหน้าของบิลลีหุ่นเชิด (Billy The Puppet) ที่เราคุ้นหูคุ้นตากันดีนั่นเอง แต่นอกจากจะเป็นการอ้างอิงถึงภาคก่อนๆ แล้ว ในเรื่องนี้สัญลักษณ์ก้นหอยยังสะท้อนให้เห็นถึงความไม่มีที่สิ้นสุดของปัญหาในเรื่อง อย่าง “การใช้ความรุนแรงของตำรวจ” (Police Brutality)
การใช้ความรุนแรงของตำรวจ คือ การที่ตำรวจใช้อำนาจ เครื่องแบบ และกระบอกปืนสร้างความชอบธรรมในการทำผิดกฎหมาย ไม่ว่าจะเป็นการข่มขู่ผู้อื่นหรือเข่นฆ่าผู้บริสุทธิ์ ในหลายประเทศอย่างสหรัฐอเมริกา หรือแม้กระทั่งไทยเองก็ต้องเจอกับปัญหาเช่นนี้ประจำ
ใน Spiral ตัวร้ายอย่างวิลเลียม (Max Minghella) บอกว่า “สัญลักษณ์ก้นหอยคือสัญลักษณ์แห่งความเปลี่ยนแปลง วิวัฒนาการ และการพัฒนา” เราอาจตีความได้ว่าก้นหอยในเรื่องนี้หมายถึงความไม่มีที่สิ้นสุด เพราะวิลเลียมมองว่าต่อให้เขาฆ่าตำรวจเลวๆ ไปสักคน ปัญหาก็ไม่ได้หายไปไหนเพราะ ‘ระบบ’ และ ‘อำนาจ’ ยังเอื้อให้เกิดตำรวจไร้ศีลธรรมแบบนี้ขึ้นมาใหม่เสมอ ปัญหาจะผุดขึ้นใหม่ซ้ำๆ ไม่มีที่สิ้นสุด ราวกับสัญลักษณ์ก้นหอย
หรือหากเรามองในอีกมุม อาจตีความได้ว่าก้นหอยหมายถึงการปฏิรูป เพราะในตอนท้ายวิลเลียมได้ชวนซีค (Chris Rock) พระเอกของเรื่อง มาร่วมอุดมการณ์กำจัดตำรวจเลวๆ ให้สิ้นซาก สิ่งนี้แสดงให้เห็นว่าบางทีเขาอาจต้องการปฏิรูป (Reform) ด้วยวิธีการอะไรสักอย่างให้ปัญหานี้หมดไปเลยก็ได้ ผู้ชมอย่างเราคงต้องรอดูกันในภาคต่อไปอีกทีว่าเรื่องราวจะลงเอยอย่างไร

2. หมู (Pig)
ตั้งแต่ฆาตกรที่ใส่หน้ากากหัวหมู ไปจนถึงการทิ้งซากศพหมูไว้ขู่ขวัญตัวเอก ทำเอาหลายคนต้องสงสัยว่าสัตว์ตัวนี้มันเกี่ยวอะไรกับเรื่องนี้กันแน่นะ!
แต่สำหรับคนที่เคยดูหนังต่างประเทศบ่อยๆ คงรู้กันแล้วว่า “Pig” (หมู) คือคำดูถูกที่มักใช้กับตำรวจนั่นเอง แต่ว่าคำคำนี้มีที่มาที่ไปอย่างไรทำไมถึงใช้คำนี้กับตำรวจ? เรามาย้อนดูกันหน่อยดีกว่า
จริงๆ คำว่า “Pig” มีการใช้กันมาอย่างยาวนานในประเทศอังกฤษตั้งแต่สมัยก่อน เพื่อดูถูกใครก็ได้ที่เราไม่ชอบ (ส่วนใหญ่มักจะใช้กับผู้ชาย) ไม่ได้จำกัดแค่ตำรวจเท่านั้น
ในลอนดอนเมื่อปี 1874 มีพจนานุกรมศัพท์สแลงเล่มหนึ่งระบุนิยามของคำว่า “Pig” ไว้ว่า ‘ตำรวจหรือคนที่ให้เบาะแสตำรวจ’ แม้จะไม่มีการระบุชัดเจนว่าทำไมต้องหมู แต่ก็มีการสันนิษฐานกันว่า เพราะเวลาที่ตำรวจสืบสวนตามหาเบาะแสนั้น เหมือนกับหมูที่ดมหาอาหารด้วยจมูกหมูเลย อย่างไรก็ตาม บ้างก็มองว่าเป็นเพราะหมูเป็นสัตว์สกปรก ทานแม้แต่สิ่งปฏิกูลของตัวมันเอง (ซึ่งเหตุผลนี้คล้ายกับการที่บางศาสนาห้ามรับประทานเนื้อหมูเพราะความสกปรก)
การใช้คำว่า “Pig” เพื่อดูถูกตำรวจเริ่มมีการใช้กันอย่างแพร่หลายในยุค 1960 หรือช่วงสงครามเวียดนาม ในช่วงนั้นมีการประท้วงเกิดขึ้นอย่างแพร่หลาย แต่เหตุการณ์ที่ทำให้คำคำนี้เป็นที่รู้จักกันคือเหตุการณ์ประท้วงในเมืองชิคาโก โดยกลุ่มที่เรียกตัวเองว่า “Yippies” ซึ่งพวกเขาตะโกนด่าตำรวจว่า Pig ตอนที่ถูกสลายการชุมนุม และหนังสือพิมพ์เจ้าหนึ่งเล่าถึงเหตุการณ์ดังกล่าว โดยมีการพาดหัวข่าวว่า “ตำรวจถูกเรียกว่าหมู” (Police Called Pigs) นับตั้งแต่นั้นมาคำดูถูกตำรวจนี้จึงเป็นที่รู้จักไปทั่ว
ดังนั้นการเลือกใช้หมูเป็นสัญลักษณ์ให้เห็นบ่อยๆ ในเรื่องเล่าถึงการแก้แค้นตำรวจนั่นเอง

3. เลข 8
สงสัยไหมว่าทำไม “มาตรา 8” หรือ “Article 8” ที่พูดถึงบ่อยๆ ในหนังนั้นมาจากไหน และจากตัวเลขทั้งหมดมากมายหลายร้อยเลข ทำไมต้องเลข 8 กันนะ
แม้ในหนังจะไม่อธิบายว่ามาตรา 8 นี้มีรายละเอียดอย่างไรบ้าง แต่เราก็พอจะเดาจากบริบทได้คร่าวๆ ว่ามาตรานี้เพิ่ม ‘อำนาจ’ และความชอบธรรมในการใช้ ‘ความรุนแรง’ ให้แก่ตำรวจ จริงอยู่ที่มาตรานี้จะทำให้อาชญากรรมลดลงอย่างมาก แต่ก็ทำให้ตำรวจหลายคนชั่วช้ายิ่งกว่าเดิม จนเกิดเหตุการณ์อย่างในหนัง
ส่วนสาเหตุที่หนังเลือกเลข 8 นั้นอาจเป็นเพราะความหมายของเลข เรารู้กันดีว่าเลข 8 มักถูกตีความในแง่ของความเป็นนิรันดร์หรือตลอดไป (Infinity) แต่ในขณะเดียวกันตัวเลขนี้ก็สื่อถึงความไม่มีที่สิ้นสุดและไร้ขอบเขตอีกด้วย อาจเป็นไปได้ว่าหนังต้องการสื่อถึงอำนาจที่มากเกินไปของตำรวจ
หมายเหตุ* มาตรา 8 นี้เป็นเพียงกฎหมายในจักรวาลของ SAW เท่านั้น

4. ตุ๊กตาหุ่นเชิด (Puppet)
หนังเรื่องนี้ยังมีการใช้หุ่นเชิดเพื่อคงความเป็นจักรวาล SAW เช่นเดียวกับภาคก่อนๆ ที่มีการใช้หุ่นเชิดอย่าง Billy the Puppet แต่เพื่อคงธีมในการสะท้อนปัญหาเกี่ยวกับตำรวจ หุ่นเชิดในภาคนี้จึงกลายเป็นตุ๊กตาหมูนั่นเอง
ในด้านความหมาย หุ่นเชิดมักถูกใช้ในแง่ของการถูกควบคุม ชักโยงอยู่เบื้องหลัง ในตอนท้ายของเรื่องเราจะเห็นว่า มาร์คัส (Samuel L. Jackson) ถูกตรึงแขนขาและควบคุมราวกับเป็นหุ่นเชิด เพื่อเอาคืนการที่เขาเป็นคนอยู่เบื้องหลังมาตรา 8 และความรุนแรงในตำรวจที่เกิดขึ้นในเรื่องนั่นเอง
อ้างอิงจาก:
https://bit.ly/3qKyEly
https://bit.ly/3wVqtUB
https://bit.ly/3CqqpNx
https://bit.ly/32cNc3c