ภายใต้สถานการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นในช่วงหลายปีที่ผ่านมานี้ ทั้งปัญหาสังคม ความเหลื่อมล้ำ เศรษฐกิจที่หยุดชะงัก ความขัดแย้งระหว่างประเทศมหาอำนาจ การแพร่ระบาดของโควิด-19 รวมถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมที่สะสมมานาน ซึ่งเริ่มส่งผลกระทบและทวีความรุนแรงต่อชีวิตของเราในแทบทุกมิติ ตั้งแต่ชีวิตส่วนตัวไปจนถึงการทำงาน
เราจะเห็นได้ว่ากระแสของความยั่งยืน (Sustainability) กำลังได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย ไม่ใช่แค่ในภาคธุรกิจเท่านั้น แต่ครอบคลุมไปถึงชีวิตประจำวันของเราตั้งแต่ตื่นนอนยันเข้านอน แล้วในช่วงเวลาที่มีแต่ความไม่แน่นอนแบบนี้ ภาคธุรกิจจะปรับตัวอย่างไรให้ตอบรับกับการเปลี่ยนแปลงของโลกที่ผันผวน รวมถึงพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไปเปลี่ยนมาเช่นนี้
Mission To The Moon ได้มีโอกาสพูดคุยกับ ‘คุณโรเบิร์ต แคนเดลิโน’ ประธานกรรมการบริหาร กลุ่มบริษัทยูนิลีเวอร์ประเทศไทยและภาคพื้นอาเซียน เกี่ยวกับแนวทางการทำธุรกิจอย่างยั่งยืนของ “Unilever” ผู้ผลิตสินค้าอุปโภค-บริโภคอันดับหนึ่งของโลก ที่แทบทุกครัวเรือนมีและใช้ในชีวิตประจำวัน และอยู่ครองใจคนไทยมายาวนานเข้าปีที่ 89 แล้ว :ซึ่งจากการสัมภาษณ์ใน รายการ Mission To The Moon EP. 1433 ยกระดับธุรกิจด้วยพลังแห่ง “Sustainability” นั้นมีหลากหลายประเด็นที่น่าสนใจและเป็นประโยชน์เป็นอย่างมาก ในบทความนี้ เราจึงสรุปแต่ละประเด็นมาให้ติดตามกัน
มุมมองต่อวิกฤตต่างๆ ที่เกิดขึ้นในฐานะ “ผู้นำ”
ที่ผ่านมาโลกเผชิญกับวิกฤตนับไม่ถ้วน ไม่ว่าจะเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อม สังคม หรือเศรษฐกิจ เราก็สามารถรับมือและรอดพ้นมาได้หลายต่อหลายครั้ง แต่ว่าวิกฤตในครั้งนี้มีความท้าทายมากกว่าที่ผ่านมา เพราะมีหลายปัญหาเข้ามาพร้อมกันทุกทิศทาง และวิกฤตโควิด-19 ยิ่งทำให้ปัญหาอื่นๆ ที่เคยมีมาก่อนหน้าทวีความรุนแรงเพิ่มขึ้น ซึ่งนับเป็นวิกฤตที่ผู้คนทั่วโลกได้รับผลกระทบกันทุกภาคส่วน
ไม่ว่าจะเป็นปัญหาสุขภาพกายและใจที่น่าเป็นห่วง เพราะผู้คนทั่วโลกเสียชีวิตจำนวนมาก ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าเศร้าอย่างมาก ปัญหาเศรษฐกิจที่กระทบโดยตรง ยิ่งประเทศไทยและประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ GDP ส่วนใหญ่มาจากการท่องเที่ยว แต่วิกฤตก็ทำให้การท่องเที่ยวต้องหยุดชะงักไปพักใหญ่ หรือปัญหาความเหลื่อมล้ำที่อยู่กับสังคมไทยมายาวนาน และเป็นปัญหาที่น่ากังวลเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว และยิ่งมีวิกฤตต่างๆ เกิดขึ้น ก็ยิ่งทำให้ปัญหาเหล่านี้ทวีความรุนแรงขึ้นไปอีก เห็นได้จากที่ผ่านมาธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อมกว่า 20,000 แห่งได้ปิดตัวไป
ซึ่งเรียกได้ว่าเป็น “บททดสอบครั้งสำคัญ” ของผู้นำและองค์กรว่าจะสามารถแก้ไขปัญหา หรือทำในสิ่งที่เคยให้สัญญาไว้ได้หรือไม่ ดังนั้น พวกเราในฐานะ “ผู้นำ” จึงมีบทบาทสำคัญอย่างมากและต้องหาวิธีที่เหมาะสม เพื่อลดแรงเสียดทานจากวิกฤตเหล่านี้ให้รวดเร็วและตรงจุด
“ภาวะผู้นำ” (Leadership) หัวเรือสำคัญของการขับเคลื่อนองค์กร
ไม่ว่าจะเป็นปัญหาอะไรก็ตาม ทุกปัญหามีวิธีแก้และมีทางออกเสมอ แต่ที่ปัญหาต่างๆ ยังคงสะสมมาเรื่อยๆ โดยไม่ได้รับการแก้ไขหรือแก้ไขแล้วแต่ยังทำไม่สำเร็จสักที อาจเป็นเพราะผู้นำยังทำได้ไม่ดีพอหรือปฏิเสธความรับผิดชอบต่างๆ ซึ่งในฐานะผู้นำทางธุรกิจ คุณโรเบิร์ตมองว่า “ภาวะผู้นำ” (Leadership) เป็นกุญแจสำคัญที่คอยกำหนดทิศทางและขับเคลื่อนธุรกิจให้ไปต่ออย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเจอวิกฤตหรือไม่ก็ตาม
เช่นเดียวกับ Unilever ที่อยู่กับประเทศไทยมายาวนานเข้าปีที่ 89 โดยทุกครัวเรือนใช้สินค้าของ Unilever แทบทั้งหมด ซึ่งระยะเวลาเกือบจะครบศตวรรษก็ได้ผ่านวิกฤตในประเทศไทยมาทุกรูปแบบแล้ว
ดังนั้น หาก “ผู้นำ” ไม่แสดงความรับผิดชอบ หรือแก้ไขปัญหาต่างๆ ท่ามกลางวิกฤตที่กำลังเผชิญอยู่ สุดท้ายทุกอย่างก็ไม่สามารถไปต่อได้ อีกทั้ง “ผู้นำที่ดีคือผู้ฟังที่ดี” โดย Unilever บริหารองค์กรแบบ “Multi-Stakeholder Model” ด้วยการให้ผู้มีส่วนร่วมทุกฝ่าย ไม่ว่าจะเป็นคนในองค์กร ผู้ถือหุ้น หรือรัฐบาล เข้ามาร่วมกันแลกเปลี่ยนเพื่อหาวิธีดำเนินงานที่ดีและเหมาะสมที่สุด
ทำไม “ธุรกิจที่ดี” ต้องมาพร้อมกับ “ความยั่งยืน”
หากย้อนไปเมื่อ 10 กว่าปีที่ผ่านมา กระแสของความยั่งยืนยังไม่ค่อยเป็นที่พูดถึงมากนัก แต่ Unilever ก็เป็นผู้ริเริ่มและทำอย่างจริงจัง แม้ว่าจะต้องเผชิญกับคำถามและความสงสัยของผู้คน เช่น “ทำแล้วจะคุ้มเหรอ” “จะทำได้จริงๆ เหรอ” รวมถึงความเชื่อที่ว่า “ธุรกิจที่ยั่งยืนมาพร้อมกับต้นทุนที่มากขึ้น” ซึ่ง Unilever ก็ไม่เคยละทิ้งเป้าหมาย และทำต่อเนื่องมาตลอดจนถึงปัจจุบัน
.
คุณโรเบิร์ตเล่าให้ฟังว่าตลอดหลายปีที่ผ่านมา Unilever ลดค่าใช้จ่ายไปได้ 1 พันล้านยูโร จากการทำธุรกิจอย่างยั่งยืน เช่น การประหยัดน้ำ และในช่วงโควิด-19 ที่ผ่านมา Unilever ได้ช่วยบรรเทาสถานการณ์ทั้งทางตรงและทางอ้อมไปกว่า 500 ล้านบาท เช่น การบริจาคอุปกรณ์ทางการแพทย์ และชุด PPE แก่บุคลากรในพื้นที่เสี่ยง หรือแจกไอศกรีมนับล้านแท่งแก่ผู้รับวัคซีน ซึ่งสุดท้ายแล้ว หากไม่ใส่ใจในความยั่งยืน แล้วธุรกิจในโลกที่สังคมป่วย มีปัญหาสิ่งแวดล้อม ขยะพลาสติก คนเป็นโรคอ้วน จะดำเนินต่อไปได้อย่างไร?
.
“เพราะธุรกิจไม่มีทางเติบโตและดำเนินต่อไปบนโลกที่สังคมป่วย”
.
ดังนั้น ความยั่งยืน (Sustainability) จึงเป็นหัวใจสำคัญของการทำธุรกิจ เพราะโลกดีขึ้น ก็จะทำให้ธุรกิจเติบโตและยั่งยืนไปด้วย ซึ่งตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน Unilever ก็ไม่เคยละทิ้งเป้าหมายและทำต่อเนื่องมาตลอด โดยตั้งเป้าหมายว่าในปี 2025 บรรจุภัณฑ์พลาสติกทั้งหมดจะต้องรีไซเคิล นำกลับมาใช้ซ้ำ หรือย่อยสลายได้ และ Unilever อยากส่งสัญญาณไปถึงเจ้าของธุรกิจทุกคนว่า แม้จะต้องเพิ่มกระบวนการมากขึ้น แต่ก็เป็นสิ่งที่ภาคธุรกิจต้องทำและแสดงความรับผิดชอบ
“Every U Does Good” ทุกๆ U ทำเพื่อวิถีชีวิตที่ยั่งยืน
“โครงการ Every U Does Good” ภายใต้แนวคิดที่ว่าทุกผลิตภัณฑ์หรือแบรนด์ของ Unilever ที่ลูกค้าซื้อนั้นจะสบายใจได้เลยว่าทุกผลิตภัณฑ์คุ้มค่าคุ้มราคา ปลอดภัย ทำจากวัสดุคุณภาพดี ผลิตในโรงงานที่สะอาด หรือถ้าเป็นสินค้าสำหรับบริโภคก็ทั้งอร่อยและมีแร่ธาตุครบครัน ซึ่งเป็นการส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีและยั่งยืน
นอกจากนี้ ทุกแบรนด์ของ Unilever ได้สอดแทรกเรื่องราวดีๆ และเป็นกระบอกเสียงช่วยขับเคลื่อน และรับผิดชอบสังคมมาโดยตลอด เช่น “Dove” สอนให้เด็กผู้หญิงทุกคนภาคภูมิใจในตัวเอง “Sunsilk” สร้างโอกาสให้ผู้หญิงรุ่นใหม่และกล้าทำตามความฝัน หรือผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด อย่าง “Breeze” และ “Sunlight” ก็มีเป้าหมายว่าภายในปี 2030 จะแทนที่คาร์บอนที่ได้จากเชื้อเพลิงฟอสซิลด้วยคาร์บอนที่นำกลับมาใช้ใหม่หรือรีไซเคิลได้ เลี่ยงใช้พลังงานถ่านหิน และอุปกรณ์ทำความสะอาดทั้งหมดจะมาจากวัสดุที่ทำมาจากพืช
โดย Unilever เริ่มต้นเปลี่ยนแปลงจากการทำสิ่งเล็กๆ สู่ความสำเร็จในวงกว้างต่อไป และพบว่าผู้บริโภคส่วนใหญ่มีแนวโน้มที่จะเลือกแบรนด์ที่มีคุณภาพพร้อมรับผิดชอบต่อ สังคมมากกว่าแบรนด์ทั่วๆ ไป และหากผ่านไป 30-40 ปี แล้วย้อนกลับมามองช่วงเวลานี้ คุณโรเบิร์ตและคนในองค์กรรู้สึกภูมิใจกับสิ่งต่างๆ ที่ได้ทำเป็นอย่างมาก
ทิศทางของธุรกิจและผู้บริโภคในอนาคต
สำหรับ Unilever กับการผู้ผลิตสินค้าอุปโภค-บริโภคนั้นถือว่าผู้บริโภคมีบทบาทสำคัญอย่างมากต่อการทำธุรกิจ เพราะสินค้าของเราอยู่ในชีวิตประจำวันของทุกคน หากพฤติกรรมและความต้องการของผู้บริโภคไปในทิศทางไหน เราก็ต้องสามารถตอบโจทย์และตอบสนองความต้องการเหล่านั้นได้ เช่น ผู้บริโภคส่วนใหญ่อยากอาศัยอยู่ในโลกที่สังคมดีและน่าอยู่ เราก็ต้องปรับกระบวนการและสินค้าต่างๆ เพื่อพัฒนาสังคมและโลกตามความต้องการของผู้บริโภค ไปพร้อมกับการสร้างกำไรให้ธุรกิจเติบโตอย่างยั่งยืน
ดังนั้น ทุกคนมีบทบาทสำคัญต่อการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นระดับบุคคล ชุมชน ธุรกิจ ไปจนถึงระดับประเทศ ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกันอย่างจริงจัง เพื่อการแก้ไขปัญหาที่ยั่งยืนในระยะยาว ขยายโอกาสให้ทุกคนในสังคมได้อย่างเท่าเทียม และเกิดประโยชน์ร่วมกันทุกฝ่าย
Mission To The Moon X Unilever
