หนังสือเล่มนี้พูดถึงเรื่องการจัดระเบียบความคิดครับ ซึ่งเป็นเรี่องที่สำคัญมากแต่เราอาจจะไม่ค่อยได้คิดถึงกัน เป็นหนังสือเล่มที่ผมอ่านจบแล้วทำให้การ brainstorm หรือการทำกลยุทธ์นั้นสนุกมากขึ้นเยอะเลยครับ
หนังสือเล่มนี้ทำให้เข้าใจว่าคนที่สามารถจัดระเบียบความคิดได้นั้น จะเป็นคนที่เข้าใจประเด็นหลักของข้อมูล, คิดอย่างเป็นหลักการ , มีกระบวนการการแก้ปัญหาที่ชัดเจน, มีการวางแผนล่วงหน้า เป็นต้น
ในขณะเดียวกันคนที่ไม่มีการจัดระเบียบความคิดนั้น จะคิดแบบวกไปวนมา, จับประเด็นหลักของเรื่องไม่ได้, คิดจุกจิก, ไม่สามารถเรียงกระบวนการการแก้ปัญหาได้, ลงมือทำแบบไม่วางแผน เป็นต้น
เครื่องมือที่ใช้ในการจัดระเบียบความคิดนั้นมีหลายอย่างครับ ที่ได้กล่าวถึงในหนังสือมี Mandala Art, Logic Tree, Mindmap ซึ่งหลายอย่างเราอาจจะคุ้นๆ ว่าเคยใช้ แต่หนังสือเล่มนี้ได้ทบทวนหลักการให้เป็นอย่างดีครับ
ที่ผมชอบมากๆ คือมีการเปรียบเทียบการใช้วิธีคิดแบบ ใช้ปากกากับกระดาษ กับแบบดิจิทัลด้วยว่าอะไรมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกันอย่างไร
แต่อันที่ผมชอบที่สุดเห็นจะเป็นเรื่อง question map ครับ
Question Map หรือที่ในหนังสือเรียกว่า แผนที่คำถาม เป็นการใช้คำถามเข้ามาในการจัดระเบียบความคิด มีอยู่ด้วยกัน 5 ข้อ คือ
- คำถามทำให้สมองตื่นตัว เพราะเมื่อต้องตอบคำถาม สมองส่วนหน้าจะตื่นตัวอยู่และอยู่ในสภาพพร้อมคิดสร้างสรรค์
- คำถามเป็นแหล่งกำเนิดของจินตนาการ ของเจ๋งๆ บนโลกใบนี้มักเกินจากคำถามที่ว่า “ฉันจะทำสิ่งนี้ให้ดีขึ้นได้อย่างไร” หรือ “เราจะแก้ปัญหาให้ดีกว่านี้ได้ยังไง” เป็นต้น
- คำถามทำให้ได้คำตอบที่ต้องการ
- คำถามทำให้ช่วยคิดได้หลากหลายมุม
- คำถามช่วยให้คิดได้อย่างเป็นรูปธรรม
การตั้งคำถามโดยใช้ who, what, when, where, how, why จะช่วยให้เรามองเห็นเรื่องๆ ต่างได้มากมาย
เช่น ถ้าถามเรื่องเกี่ยวกับสมุด เราสามารถตั้งคำถามได้ว่า
Where = สมุดใช้ที่ไหน
Who = ใครซื้อสมุด
Why = ซื้อสมุดทำไม
What = สมุดทำขึ้นมาอย่างไร
When = สมุดใช้เมื่อไร
How = สมุดใช้อย่างไร
ถ้าหากใช้หลักแบบนี้คือ “ สมุด (คำนาม ) + ใช้ (คำกริยา) + “who what when where why how”
เท่านี้เราก็ตั้งได้เป็นร้อยๆ คำถาม
ตอนอ่านบทนี้จบ ผมเข้าใจแล้วว่าทำไมบางคนถึง brainstorm ไอเดียออกมาได้เยอะกว่าคนอื่นแบบน่าตกใจ ซึ่งถ้าใครสงสัยเรื่องนี้เหมือมผม หนังสือเล่มนี้มีคำตอบให้ครับ
อีกบทที่ผมชอบมากคือ วิธีเขียนแผนงานในหน้าเดียว ซึ่งพออ่านจบผมลองนำมาใช้จริงเลยครับ วิธีเขียนแผนงานในหน้าเดียวทำแบบนี้ครับ
- หัวข้อของแผนงานคืออะไร
- เนื้อหาที่อยากจะพูดแบบสั้นๆ
- ทำไมถึงวางแผนนี้
- อะไรคือสิ่งที่คาดหวังว่าจะได้จากแผนงานนี้
- สิ่งที่อยากได้เป็นรูปธรรมชัดเจนและวัดผลได้
- งบประมาณที่ต้องใช้
- จะดำเนินการอย่างไร
Framework นี้สามารถนำไปใช้กับเรื่องการจัดความคิดให้สั้นง่ายและจบในกระดาษแผ่นเดียวได้เลยครับ
หนังสือเล่มนี้ผมชอบมากครับ เพราะว่ามีเรื่องที่หยิบจับไปใช้งานได้เลย หรือนำไปสอนคนอื่นต่อก็ได้สบายครับ
ใครหาหนังสือแนวคู่มืออยู่เล่มนี้ต้องไม่พลาดครับ